Тас д?уірі 1. Адамзат тарихыны? даму ал?аш?ы кезе? – Тас д?уірі 2. Ал?аш?ы адамдарды? бастап?ы кезе?дегі топтасу ж?йесі — Тобыр 3. Ала?аш?ы адамдарды? тобырдан кейінгі топтасу ж?йесі — Рулы? 4. Ал?аш?ы адамдарды? рулы? ?ауымнан кейінгі ?алыптасу ж?йесі — Тайпа 5. Палеолит д?уіріндегі адамдар ?йірі (ал?аш?ы ?ауымды? ??рылым) ?андай ?ызмет ат?арды — Бірігіп ?ор?ану, шабуыл жасау, а? аулау ж?не терімшілікпен айналысу 6. Тас д?уірі (палеолит) — Б.з.б 2 млн 500 мы?-12 мы? жылды? 7. Ерте тас д?уірі (палеолит) – Б.з.б 2 млн 500 мы?-140 мы? жылды? 8. Е? ежелгі адамны? е?бек ??ралы – ?шкіртас пен ?ашау 9. Ертедегі адамны? е? ал?аш?ы к?сібі – Терімшілік 10. Ертедегі адамдарды? т???ыш баспанасы – ??гір 11. Ал?аш?ы адамдар аула?ан а?дар — Мамонт, Бизон 12. Ал?аш?ы адам атауы — Епті адам 13. Епті адамны? ?мір с?рген жылдары — 1 млн 750 мы? жыл б?рын 14. Епті адам ?ай жерден табыл?ан – Африкада Кения жеріндегі Олдувей шат?алынан 15. Тік ж?ретін адам ?кілдері – Питекантроп пен Синантроп 16. Питекантропты? ?а??асы ал?аш рет табылды – Ява аралында 17. Питекантропты? ?мір с?рген жылдары – 1 млн жыл б?дан 18. Синантропты? ?а??асы ал?аш рет табылды – 1927 ж Солт?стік ?ытайда?ы Чжоу-коу-дянь ??гірінен 19. Синантропты? ?мір с?рген жылдары – 500-200 мы? жыл б?рын 20. ?аза?станда ежелгі адамдар ?мір с?рді — О?т?стік ?аза?станны? ?аратау жотасында 21. 1958 жылы О?т?стік ?аза?стан ?аратау жоталарында ал?аш?ы адамдарды? ?аныстарын зерттеген – Хасен Алпысбаев 22. ?аза?станда?ы ежелгі адамдар замандасы – Питекантроп (1 млн жыл б?рын ?мір с?рген) 23. ?аза?стан аума?ында ал?аш?ы адамдар шамамен пайда болды – 1 млн жыл б?рын 24. Ерте тас ?асыры т?ра?ыны? е? к?не ескерткіштері — Ша?па?ата, Арыстанды 25. Екі жа?ынан ?нделген ?арапайым шап?ыш тас??рал – Бифас 26. Бір ?абат ?нделген тас, ж?зін ?са? кертік ойы? жасау ар?ылы ?ткірлеу — Ретуші ?дісі 27. Палеолит д?уіріне жататын е?бек ??ралдары табыл?ан ??ір — Жамбыл 28. Жамбыл облысында?ы 5 мы? тас ??рал — Б?рі?аз?ан, Шаба?ты 29. Жамбылдан табыл?ан е?бек ??ралдары — ?ашау,?шкір тас 30. Ерте палеолит т?ра?тары — ?аратау, Шаба?ты, ?арасу, Б?рі?аз?ан 31. Орта тас д?уірі (палеолит) – Б.з.б 140-40 мы? жылды? 32. Жер бетіні? суый бастауы — 100 мы? жыл б?рын 33. М?зды?ты? ери бастауы — 13 мы? жыл б?рын 34. Тас д?уірінде ине жасады — ?шкір с?йектен 35. Ежелгі адам жіп орнына пайдаланды – Жануарлар сі?ірі 36. Адамдар от жа?уды ?йренген кезе?і – Орта палеолит (мустье) 37. Мустье кезе?інде ?мір с?рген адамдар – Неандертальды? 38. Неандертальды? адам ?айдан табыл?ан – Германияны? Неандерталь деген жерден табыл?ан 39. Жер бетінде б.з.б 100-35 мы? жыл б?рын ?мір с?рді – Неандертальды? 40. 1938 ж ?збекстаннан неандертальды? баланы? с?йегі табыл?ан ??гір — Тесіктас 41. Неандертальды?ды? негізгі к?сібі – А?шылы? пен терімшілік 42. Адамдарды? маймыл, жануарлардан айырмашылы?ы – Е?бек ??ралдарын жасай білу 43. Мустье кезе?іне жататын Орталы? ?аза?станны? ?оныстары — Обалысай, М?збел, ?гізтау 44. Мустье кезе?іне жататын Шы?ыс ?аза?станны? ?оныстары – ?анай, ?ызылсу, Б?дене 45. Шы?ыс ?аза?стан жеріндегі ?анай ?онысынан табыл?ан тас ??ралдарды? пайдалан?ан уа?ыты – Б.з.б 140-132 мы? жыл 46. Мустье кезе?іне жататын О?т?стік ?аза?станда?ы ?оныс – Ш.У?лиханов атында?ы т?ра? (Арыстанды) 47. Ш.У?лиханов атында?ы т?ра?тан табыл?ан заттар – ?шкіртас, ?те жа?сы ??делген ?ыр?ыштар 48. Кейінгі тас д?уірі (палеолит) –Б.з.б 40-12 мы? жылды? 49. Кейінгі палеолитке т?н ??ралдар – ?ыр?ылар, ?ыр?ыштар, найза, шаныш?ы ?штары т.б. 50. С?йек пен а?аш сап?а ?ткір ж?зді ?са? ?ала?ша тастарды желімдеп орнатып, кескіш ??рал жаса?ан, б?л ?діс ?ала 51. Орталы? ?аза?стан аума?ында?ы кейінгі палеолит ?оныстары – Семізб??ы, Батпа?, ?арабас, Ангренсор 52. Шы?ыс ?аза?стан аума?ында?ы кейінгі палеолит ?оныстары – Б??тырма, Ш?лбі, ?анай 53. О?т?стік ?аза?стан аума?ында?ы кейінгі палеолит ?оныстары – Ащысай, Майб?ла? 54. Орталы? ?аза?стан жеріндегі ж?зі т?зу, кейде ?ай?ы тас пыша? ?ыр?ыштыр табыл?ан т?ра? – Семізб??ы 55. Орталы? ?аза?стан жеріндегі кейінгі полеолитке жататын 300-ге таяу тас ??рал шы??ан е? к?рнекті к?не мекен — Батпа? 56. Батпа? т?ра?ыны? жас м?лшері – Б.з.б 30-25 мы? жылды? 57. О?т?стік ?аза?станда?ы Ащысай т?ра?ынан табылды – Жануарларды? с?йектері мен пыша? т?різді тілгіштер 58. ?ыс?а сапты а?аш найза – Дротик 59. ?шы с?йектен жасал?ан с??гі – Гарпун 60. Жануарларды? мойнына н/е ая?тарына оралып, ??лататын жіп байлан?ан тастар – Болас 61. Кейінгі палеолитте пайда бол?ан ??ралдар – Дротик, гарпун 62. ?азіргі кездегі адамдар ?ай кезе?де ?алыптасады — Кейінгі палеолит 63. Б.з.б 40-35 мы? жыл б?рын ?мір с?рді — Саналы адам 64. «Саналы адам» с?йегі ал?аш рет табыл?ан ??гір — Кро-Маньон ??гірінен (Франция) 65. Туыс?ан адамдар ?жымыны? атауы – Рулы? ?ауым 66. Тас д?уірінде ру ішіндегі барлы? м?селелер шешілді — Жалпы жиналыста 67. Рулар мен тайпалар ?алыптаса бастады – Осыдан 13 мы? жыл б?рын 68. Ортатас ?асыры (мезолит) — Б.з.б 12-5 мы? жылды? 69. Ежелгі тас д?уірі мен жа?а тас ?асыры арасында?ы кезе? – Мезолит 70. ?аза?станда мезолит кезіндегі т?ра?тар — 20-дан астам 71. Орталы? ?аза?стан аума?ында?ы мезолитік т?ра?тар – ?кімбек, ?ара?анды, ?ызылсу 72. Солт?стік ?аза?стан аума?ында?ы мезолитік т?ра?тар — Мичурин, Явленко, Д?збай, Ерейментау, Тельман 73. Мезолит заманыны? ?лкен жа?алы?ы (1-2см) болып саналатын ?са? жа??а тастардан жасал?ан ??ралдар атауы — Микролит 74. Мезолит заманыны? басты жа?алы?ыны? бірі — Сада? пен жебені? жасалуы 75. 100 метр ?ашы?ты??а ?шатын, ора? т?різдес ?ару – Бумеранг 76. Мезолит кезе?індегі адамдарды? негізгі к?сібіні? бірі – А?шылы? 77. ?абыр?алары тере? к?мілген к?лемі 40-60 шаршы метр мезолит 78. баспанасы табыл?ан ?зен — Есіл 79. Ал?аш?ы ?ауымды? егіншілікке алып келді – Терімшілік 80. Егіншілік пайда болды — Осыдан 10 мы? жыл б?рын 81. Малды ?ол?а ?йрете бастау ?алыптас?ан кезе? — Мезолит 82. Ал?аш?ы егіншілік ?алыптаса баста?ан д?уір – Мезолит 83. Орта тас ?асырында ?ауым б?лінді – ?ариялар, ересектер, балалар 84. Орта тас д?уіріндегі баладан ересекке ?ту- Ба?ыштау (инициация) 85. Жа?а тас ?асыры (неолит) — Б.з.б 5-3 мы? жылды? 86. Тас ?ндеу биік де?гейге к?терілді — Неолит 87. ?арапайым то?у станогы (то?ымашылы?) ?ай д?уірде пайда болды – Неолит 88. Неолит мекенжайлары уа?ытша болуы-А?шыларды? а?дар со?ынан жыжып к?шіп отыруынан 89. Д?н ?ккішті ойлап тапты – Неолит 90. Неолит д?уірінде адамдар – Д?н?ккіш, келі, балта, ?айланы т.б ойлап тапты 91. Неолит д?уіріні? Солт?стік ?аза?станда?ы т?ра? – Пеньки 92. Пеньки т?ра?ынан табыл?ан заттар – Тас шап?ылар, жалпа? пыша?тар, ?ыр?ыштар 93. Неолит д?уіріні? Орталы? ?аза?станда?ы ?ара?анды т?ра? — Зеленая Балка 94. Зеленая Балка т?ра?ынан – ?й малыны? с?йектері табыл?ан 95. Неолит д?уіріні? Шы?ыс ?аза?станда?ы т?ра? — Усть-Нарым 96. ?аза?стан жерінде кездесетін неолит т?ра?тарыны? е? к?несі — Б.з.б 5 мы? т?н 97. ?аза?стан аума?ынан табыл?ан неолиттік т?ра?тарыны? бірі — 500-астам 98. Жез?аз?ан ?нірінен табыл?ан неолит т?ра?тарыны? саны – 150-ге жуы? 99. Таби?ат климатты? жа?дай б?гінгі к?нге ??састы?ы — Неолит 100. Ал?аш?ы егіншілікті? егін оратын ?ара ??рал — Тас ора? 101. Ерте егіншілікті? жер жырту ??ралы — Тесе 102. Неолитті? басты ерекшелігі – ?німді е?бекті? пайда болды 103. Неолит д?уіріні? ?лкен жа?алы?тарыны? бірі — ?ыш ??мыра жасау, керамика 104. Неолиттік Сексеуіл т?ра?ы орналасты — ?ызылорда 105. Сексеуіл т?ра?ынан – ?ой, сиыр, жабайы жыл?ыны? с?йектері табыл?ан 106. «?ыш ??мыралар заманы» — Неолит 107. Неолиттік саздан жасал?ан ?ыш ыдыс атауы — К?зе 108. Неолит д?уірінде ыдыстарды? сыртына – Геометриялы? ?рнектер салды 109. Мыс тас ?асыры энеолит — Б.з.б 3000-2800 мы? жылдар 110. Адамзат баласыны? металлдан жасала баста?ан ??ралдарды игере астауы — Мыстас ?асыры (энеолит) 111. Мыс-тас ?асыры ?о?амында екі ірі ?згеріс орын алды – Е?бек б?лінісі ж?не аталы? ру орнай бастады 112. ?о?амда ал?аш?ы ірі е?бек б?лінісін ту?ыз?ан жа?дай — Шаруашылы?ты? егіншілік пен мал шаруашылы?ы болып б?лінуі 113. Адамзат баласыны? бірінші ?олдан?ан металы — Мыс 114. Солт?стік ?аза?станда?ы энеолит кезе?іні? ерекше ескерткіші – Ботай 115. Ботай т?ра?ыны? мерзімі – Б.з.б 3-2 мы? жылды? 116. Ботай т?ра?ы неше гектар жерді алып жатыр – 15 гектар жерді 117. Энеолиттік Ботай т?ра?ыны? табыл?ан т?р?ын ?й саны — 158 ?й 118. Жыл?ы с?йектері ?те к?п табыл?ан неолиттік т?ра? — Ботай 119. Ботай т?ра?ын зерттеген археолог – В.Зайберт 120. Энеолиттік ескерткіштер табыл?ан Ма??ыстау жеріндегі елді мекен — Шебір 121. Шебірліктер негізі к?сібі – А? аулау 122. ?о?амды? е?бек б?лінісі пайда бол?ан д?уір — Энеолит 123. Ежелгі адамдарды? ?з білімдерін суретті хат ар?ылы хабарлауы — Пиктография 124. Адамдарды? шы?у тегін жануарлармен байланыстыруды? ?ылыми атауы — Тотемизм 125. Ежелгі адамдарды? жерлеу ??рпында ?лген адам ?стіне ?ызыл минерал бояу себу сеніміні? ?ылыми атауы — Анимизм 126. Ежелгі жандарды? таби?атты? тылсым ?рекеттеріне сиынып, ??лшылы? ету ?рекеті — Магиялы? ?рекет 127. Ал?аш?ы адамдарды? таби?ат?а т?уелділігінен ту?ан — ??дай?а сыйыну 128. «Тотемизм» дегеніміз — Шы?у тегін жануарлармен байланыстыру 129. Ал?аш?ы ?ауымда?ы суретшілер жиі бейнеледі- Белін бу?ан ?йелдер.
1. ?ола д?уірі ?амтиды — Б.з.б 2800-б.з.б 900 жылдар 2. ?ола д?уіріндегі ?оланы? алыну ?осындысы — Мыс пен ?алайы 3. К?не заманда Жез?аз?аннан 1 млн тонна ке? ?ндірілгенін айт?ан ?алым — ?.И.С?тбаев (1899-1964) 4. ?ола д?уірінде 1100 тонна ?алайы шы?арыл?ан кен орнында — Шы?ыс ?аза?станда Нарым мен ?алба 5. ?ола д?уірінде кенді ?орыту ?шін салын?ан к?рделі ??рылыстар – ?азанды? салын?ан 6. ?аза?стан тайпалары ?ола б?йымдар жасау ісін ме?герді – Б.з.б 2 мы? жыл-ты? ортасында 7. Тастан ж?не мыстан жасал?ан е?бек ??ралдарын ы?ыстыр?ан кезе? — ?ола д?уірі 8. ?ола д?уіріндегі ыдыс жасауды? е? бір ?рістеген т?рі — К?зе ??мыралар 9. Еуразия даласында?ы ?ола д?уірі м?дениеті — Андрон м?динеті 10. Андрон м?дениетіні? ал?аш?ы ескерткіші — Андронова (Ачинск ?аласынан) 11. Андронов м?дениетіні? ескерткіштері ал?аш ?ашан табыл?ан – 1914 жылы 12. Солт?стік ж?не Батыс ?аза?станда?ы зерттелген Андрон м?дениетіні? ?оныстар саны — 80-нен аса 13. Солт?стік ?аза?станда?ы ?ола д?уіріні? ?оныстары — Петровка, Боголюбов, 14. ?ола д?уіріні? Солт?стік ?аза?стан жеріндегі ?онысы- Степнек 15. ?ола д?уіріне т?н ?аза?станны? ?останай облысы мен Ресейді? Челябі облысыны? шекарасында орналас?ан ?ала – Ар?айым ?аласы 16. Ар?айым ?онысыны? т?р?ындары ?андай шаруашылы?пен айналыс?ан – Мал, егін шаруашылы?ымен 17. ?ола д?уіріне т?н 30 ?оныс, 150 оба зерттелген айма? — Орталы? ?аза?стан 18. Сырдарияны? т?менгі а?ысында?ы, ?ола д?уіріні? со??ы кезе?іне жататын кесене — Т?гіскен кесенесі 19. ?ола д?уірінде к?йдірілген кірпіштен салын?ан кесене – Т?гіскен кесенесі 20. Андронды?тарды? бет бейнесін сипатта?ан ?алым — В.П.Алексеев 21. ?здеріні? дене ??рылысы жа?ынан андронды?тар ?андай н?сілге ??са?ан – Еуропеоидтерге 22. Жерленген Андроновты?тарды? басы ?аратылды — Батыс?а, О?т?стікке 23. Андронды?тарды? тас?а салын?ан суреттері табылды — Та?балы, Жасыбай, Хантау 24. Андронды?тарды? с?т ?німдері мен ет са?тау т?сілі – Жер еден астында?ы ш???ыр 25. Андронды?тарды? к?сібі – Мал ба?у, кетпенді-теселі егіншілік, балы? аулау 26. Андроновты?тарды? мойын?а та??ан т?маршалары — Жырт?ыш а?дарды? азу тісі 27. Орталы? ?аза?стан жеріндегі ?ола д?уіріні? е? со??ы кезе? м?дениеті — Бе?азы-Д?ндібай 28. Бе?азы-Д?ндібай м?дениетіні? хронологиялы? ше?бері — Б.з.б XII-VIII мы?жылды? 29. Бе?азы-Д?ндібай м?дениетіні? ерекшелігі – Жерлеу орындары ??рылыстарыны? ірілігі 30. ?ола д?уіріне жататын т?йе с?йектері табыл?ан айма? – Орталы?, Батыс ?аза?стан 31. ?ола д?уірін жоспарлы зерттеу ?ай жылы басталды — 1946 жыл 32. 1946 ж ?аза?стан жеріндегі ?ола д?уірін т?бегейлі зерттеуді баста?ан ?алым — ?.Х.Мар??лан (1904-1985) 33. ?ола д?уірі ?оныстарыны? к?бінесе орналас?ан жері — ?зендерді? жа?асында 34. К?кшетау жеріндегі ?ола шал?ы табыл?ан ?оныс — Ша?алалы 35. Тебінді жайылым?а байланысты саны арт?ан мал — Жыл?ы, ?ой 36. ?ола д?уірі ?ауымы ішінде ?леуметтік те?сіздікті тудыр?ан — Мал-м?лік те?сіздігіні? шы?уы 37. М?лік те?сіздігіні? ?алыптаса баста?ан д?уірі — ?ола д?уірі 38. Туыс?андар арасында малды б?ліскендіктен – Жеке меншік ?алыптасты 39. Жеке меншік ?алыптасты – ?ола д?уіріде 40. ?ола д?уір кезі?дегі жо?ары дінбасы — Абыздар 41. ?ола д?уірі абыздарыны? негізгі міндеттері — Салт-д?ст?рлерді? орындалуын ?ада?алау 42. ?ола д?уірінде ?аза?стан жерінде ?мір с?рген адамдарды? ?о?амды? ??рылысы-Рулы?-тайпалы? ??рылымы 43. Адамны? сырт?ы сырт?ы биологиялы? ?асиеттерін зерттейтін ?ылым — Антропология 44. ?ола д?уірінде ?аза?стан аума?ын мекендеген тайпалар — Андроновты?тар 45. ?останай жеріндегі Алексеев ?орымынан табыл?ан адамны? бет пішінін жаса?ан антрополог — М.Герасимов 46. ?ола д?уірінде ?аза?стан аума?ын мекендеген н?сілдер-Еуропалы? 47. ?ола д?уіріне т?н бас с?йегі ?лкен, беті кішкене, м?рны та??ылау адам с?йегі табыл?ан Жамбыл облысында?ы ?орым-Ойжайлау 48. ?ыш ыдыстар?а сал?ан ?нердегі стиль – Геометриялы?.
1. Темір д?уіріні? ?амтитын аралы? — Б.з.б VIII ? — б.з VI ? 2. Темір д?уірі нешеге б?лінді – 2-ге 3. Ерте темір д?уірі кезені? аралы?ы — Б.з.б VIII – III ?асыр 4. Кейінгі темір д?уірі кезені? аралы?ы Б.з.б III ? — ? 5. Темірді ??деу ?шін ?анша градус температура ?ажет – 1530 градус 6. Ертедегі темірді ?ндіруді? ?арапайым т?сілі — Пеш-к?рікпен 7. Ерте темір д?уірінде мал басыны? к?беюіне байланысты ?алыптас?ан – К?шпелі мал шаруашылы?ы 8. А?шы-терімшілерден к?шпелілерді? айырмашылы?ы — ?нім ?ндірді 9. Жыл?ы суы??а т?зімді, азы?ын ?ар астынан т?я?ымен аршып алады -Тебіндеп жайылу 10. Жыл?ыны ?ол?а ?йретуге байланысты ойлап табыл?ан жа?алы? — ?зе?гі мен ауызды?ты ойлап табу 11. К?шпелілер жазда -жайлау?а, ?ыста – ?ыстау?а, к?ктемде – к?ктеуге, к?зде – к?здеуге 12. Бізге жеткен мерекені? бірі – Наурыз мейамы (3 мы? жыл б?рын) 13. Темір д?уірінде таза к?шпелі т?рмыс ?алыптас?ан айма?тар — Батыс ж?не Орталы? ?аза?стан 14. Темір д?уірінде жартылай к?шпелі мал шаруашылы?ы дамыды – Алтай, Жетісу таулы айма?тарында 15. Темір д?уірінде отыры?шы шаруашылы? — ?аза?стан О?т?стік, Сыр, Шу, Келес ?зендері 16. К?шпелілерді? баспанасы – Киіз ?й 17. Киіз ?йді? негізі ?ш б?лігі — Кереге, уы?, ша?ыра? 18. К?шпелілер киелі сана?ан — Оша? ма?ы 19. Зайсан ауданы жерінде патша ?ор?андарыны? е? к?п шы?арыл?ан жері — Шілікті ескертіштері 20. Шілікті ?орымында?ы обалар негізінен – Алып немесе орташа ?ар?андар 21. Алып ?ор?андарды? диаметрі ж?не биіктігі – диаметрі 100м, биіктігі 8-10 метр 22. 1960 ж Шілікті ескерткішін ал?аш рет зерттеген профессор – С.Черников 23. 13 ?ола жебе табыл?ан ?ор?ан — Шілікті 24. ?аза?стан аума?ында?ы е? к?не б.з.б. VIII ?. жататын патша жерлеу орны ескерткіштері — Шілікті 25. 3-Шілікті ?орымында?ы №1 оба ?алай аталады – Б?йгет?бе 26. Шілікті ?орымында?ы Б?йгет?бе обасын зерттеген – ?бдеш Т?леубаев 27. Б?йгет?бе обасынан табыл?ан киімні? алтын ?аптырма-т?ймешіктеріні? саны – 4303 дана 28. ?абірхананы? ішінен майлы бояумен б??ыны? суреттері салын?ан та?тай ?алды?тары табыл?ан оба – Шілікті 29. Шілікті ?ор?анынан нешінші алтын адам табылды – 3-ші алтын киімді адам 30. Шы?ыс ?аза?станны? ерте темір д?уіріні? б.з.б V-ІV ?. аралы?ын ?амтитын кезе?і – Берел кезе?і 31. Берел ?орымдарыны? орналас?ан жері – Катон?ара?ай ауданы 32. Берел ?орымынан табыл?ан обалар саны – 40-тан астам 33. Берел м?дениетіні? бір ерекшелігі – Жайпа? т?пті ?ыш ыдыстар 34. 1998-1999 жылдары Берел кезе?іні? № 11 обасын аш?ан археолог – Зейнолла Самашев 35. ?алымдар радиологиялы? ?діспен м?йіттерді? жерленгені аны?талды – б.з.б 294 жылы 36. Б?зылмай са?тал?ан 13 жирен ат табыл?ан темір д?уіріні? ?ор?аны – Берел 37. Аттар ?з иесін жоры??а апара жат?андай, ?скери дайынды?пен к?мілген ?ор?ан – ?лкен Берел 38. ?аза?ты? даласын Шы?ыстан батыс?а ?арай б?ліп жат?ан аласа таулар желісі — Сарыар?а 39. Ежелгі заманда Сарыар?аны? солт?стік батысын мекендеген – Аргиппейлер 40. Ежелгі заманда Сарыар?аны? орталы?ын мекендеген – Исседондар 41. Ежелгі заманда Сарыар?аны? шы?ысында мекендеген – Аримаспылар 42. Орталы? ?аза?станда?ы ерте темір д?уіріндегі ескерткіш – М?ртты ?ор?андар 43. Сарыар?аны? ерте темір д?уіріндегі ескерткіші – Тасмола м?дениеті 44. Ерте темір д?уірі ескерткіші Тасмола м?дениетіні? табыл?ан аудан — Екібаст?з 45. Тасмола м?дениетін ?алдыр?ан тайпалар — Исседон 46. «М?ртты обалар» к?п тара?ан айма? — Орталы? ?аза?стан 47. М?ртты обаларлды? неше т?рі бар — 4 т?рі белгілі 48. Тасмола м?дениеттіні? ерекшелігі – Адам мен жыл?ыны ?атар жерлеуінде 49. Тасмола м?дениетін зерттеген – М. ?адырбаев 50. Геродот жазбасында?ы савроматтарды? «биік тауларды? бауырында» т?р?ан к?ршілері — Аргиппейлер 51. «А? жалды ж?йрік атты? иелері» деп ата?ан тайпа – Аргиппейлер 52. Аргиппейлерді? шы?ыс?а ?арай орналас?ан к?ршілері — Исседондар 53. Солт?стік ?аза?стан т?р?ындарыны? к?шпелі ?мір салтына ауыс?ан уа?ыты — Б.з.д. І мы? жылды? 54. Солт?стік ?аза?стан жеріндегі ал?аш?ы са? заманына жататын обалар – Бірлік, Алып?аш, Покровка, Бекте?із 55. Ерте темір д?уіріні? ?оныстары – ?арлы?а, Ке??ткел, Б?ркі 56. Ерте темір д?уіріне жататын Есілді? о? жа?асында?ы зерттелген бекініс-?алашы? – А?тау 57. ?скери-демократияны? пайда бола баста?ан кезі – Темір д?уірі 58. М?лік те?сіздігі т?пкілікті орна?ан д?уір – Темір д?уірі 59. Ерте темір д?уірінде арнаулы рулы? зираттар орналас?ан жер — ?ыстау ма?ы 60. Темір д?уірінде ке? тара?ан салт-д?ст?р — Аттарын бірге к?му 61. Темір д?уірінде ежелгі тайпалар сыйынды — К?к т??ірге 62. Са?, сармат, ?йсіндерді? келбеттері андроновты?тар?а ??сас екендігін айт?ан антрополог – Ораза? Сма??лов 63. ?лы Жібек жолы ар?ылы ?атынас басталды — Б.з.б. 2 ?асырды? ортасы.
1. Б.з.б І мы? жыл-та Орта Азия мен ?аза?стан жерінде мекен еткен ежелгі тайпа – Са?тар 2. Са?тар туралы м?лімет-жазба са?тал?ан елдер — Грек, парсы жазбаларында 3. Са?тарды «?лемдегі е? ?діл, е? шыншыл халы?» деп жаз?ан – Гректер 4. Са?тар туралы «Оларды? жерлеу ??рыптары, ?деп салты мен к?нделікті т?рмысы ??сас бол?ан» деп жазатын-Грек тарихшылары 5. Са?тар туралы дерек ?алдыр?ан грек авторы — Герадот 6. Парсы жазбаларында «са?» с?зіні? ма?ынасы — ??діретті еркектер 7. Иран жазбаларында «са?» с?зіні? ма?ынасы — Ж?йрік атты турлар 8. Ежелгі грек авторларыны? са?тарды атауы — Азиялы? скифтер 9. Ежелгі грек авторы Герадотты? са?тарды атауы — Массагет 10. Грек деректеріндегі к?шпелілерді? та?ы да бір атауы — Дайлар 11. Жетісу, Тянь-Шянь, Сырдарияны? орта а?ысы — Са? тиграхауда 12. Арал бойында Сырды? т?мендегі а?ысы — Са? парадарая 13. Са? парадарая О?т?стігінде хаумаварга – Мургаб а??ары 14. Са?тар ??рамына кірген тайпалар – Дайлар, аргиппейлер, исседондар, массагеттер 15. Са? ?о?амында?ы тайпалар мен рулар арасында?ы даулы м?селелерді шешті — Тайпа к?семі 16. Са? ?о?амында?ы адамдар тобы — Жауынгерлер, абыздар, малшылар мен егіншілер 17. Са? жауынгерлеріні? ежелгі ?нді-иран тіліндегі атауы — «Арбада т?р?андар» 18. Са? ?о?амында?ы абыздарды? танымал белгісі — Тоста?ан мен ерекше бас киімі 19. Са? абыздарды? киіміні? т?сі – А? т?сті киім киген 20. Са? ?о?амында?ы «сегізая?тылар» деп атал?андар — Малшылар мен егіншілер 21. Са? жауынгерлеріні? киім т?сі — ?ызыл ж?не сары-?ызыл 22. Са? ?о?амында?ы малшылар мен егіншілерді? киім т?сі — Сары, к?к 23. Са?тар туралы «Киімі мен ?мір с?ру да?дысы скифтерге ??сас» деп жаз?ан — Геродот 24. Герадот жазбаларында?ы са?тарды? ?ыс кезіндегі мекені — А?аш ?йлер 25. Са?тарды? негізгі шаруашылы?ы — Мал шаруашылы?ы 26. Са?тар ?мірінде аз ?сірілген мал т?рі — Ірі ?ара 27. Томиристі? ?мір с?рген жылдары -Б.з.б 570-520 жж 28. Томиристен бас?а, са?тарды? белгілі ?йел-патшасы – Зарина 29. Са? жеріне Кир баста?ан парсы ?скерлеріні? басып кірген уа?ыты — Б.з.б. 530 ж 30. Са?тарды? парсы патшасы Кирге ?арсы к?ресін бас?ар?ан — Томирис 31. Томирис туралы «?йел болса да ?оры??ан жо?» деп жаз?ан Рим тарихшысы — Помпей Трог 32. «Парсы жауынгерлеріні? к?бі ?ырылып, Кир ?лтіріледі» деген — Геродот 33. Дарий баста?ан парсы ?скерлері жоры?ыны? мерзімі — Б.з.б. 519 ж 34. Са? малшысы «Шыра?» туралы суреттейтін грек тарихшысы — Полиэн 35. Марафон шай?асында парсылар мен са?тар ода?тасып гректерге ?арсы т?рды — Б.з.б.490 36. А.Македонский (гректер) са? жеріне ?ауіп т?ндірді — Б.з.б.4 ? 30 жылы 37. А.Македонскийді? Сырдариядан ?тіп са?тар?а Шабуыл жаса?аны туралы жазды — Грек тарихшысы Арриан 38. Грек-Македон бас?ыншыларына ?арсы к?ресті бас?ар?ан са? жауынгері — Спитамен 39. Са?тарды? А.Македонскийге ?арсы ерлік к?ресі туралы жаз?ан — Арриан 40. Са?тар?а жоры? кезінде А.Македонскийді? б?йры?ы бойынша Сырдария бойына ?андай ?ала сал?ызды – Александрия Эсхата 41. А.Македонскийді? ?аза?ша есімі — Ескендір З?л?арнайын 42. Са?тар туралы «д?шпан?а-?атал, дос?а-адал» деп баяндайтын — Геродот 43. Са?тар туралы олар «Сада?пен, ?ылышпен ж?не ?ола балталармен ?арулан?ан, сауыт киген»-деп жаз?ан — Страбон 44.Са?тар туралы «??дай деп к?нді есептеген ж?не о?ан жыл?ыны ??рбанды??а шалды» деген – Страбон 45.Са?тар туралы «оларды? б?рі а?к??іл ж?не у?деге берік» деп жаз?ан – Страбон 46. Са? ?йелдері туралы «ерж?рек келеді, со?ыс ?аупі т?нгенде ерлеріне к?мектеседі» деп баяндайтын грек авторы — Ктесий 47. Парсы сарайында к?п т?рып, са?тарды? т?рбиелігін жаз?ан – Ксенофонт 48.Са?тарды? е? бірінші ??лама философы – Анахарсис 49. Алматыны? шы?ысында?ы белгілі са? обасы — Есік обасы 50. Есік обасынан – 40 астам оба табыл?ан 51. Есік обасыны? мерзімі — Б.з.б V-ІV ?? 52. 1969 жылы Есік обасынан «Алтын киімді адамды» ?ай археолог тапты – Кемел А?ышев (1924-2003) 53. Есік обасынан табыл?ан б?йымдар саны — 4000-нан астам 54. Есік обасынан табыл?ан 26 та?бадан т?ратын жазуы бар зат — К?міс таба?ша 55. Антропологтарды? аны?тауынша Есік обасында?ы жерленген адамны? жас шамасы — 17-18 жаста 56. Са? жауынгерлеріні? темір ?ару жара?ы мен сауыт сайманы табыл?ан жер — Шірік-Рабат 57. ?ызылордадан 300 ша?ырым жерде орналас?ан са? ?аласыны? орны — Шірік Рабат 58. ?ызылорда облысында?ы б.з.б.4-б.з.13 ?-на жататын ежелгі ?алашы? — Шірік-Рабат ?аласы 59. Шірік Рабат ?аласыны? к?зет м?наралары бар орталы?ы — Цитадел 60. ?ыш к?йдіретін пеш, ?ол диірмен тастары, тары ?алды?ары табыл?ан са? ?аласы — Б?біш-Молда 61. Іле ?зеніні? о? жа? жа?алауында?ы Желшал?ыр тауыны? етегінде орналас?ан са? ?орымы – Бесшатыр ?орымы 62. Бесшатыр ?орымынан – 31 оба табыл?ан 63. Бесшатыр обасыны? мерзімі – Б.з.б V-ІV ?? 64. Б.з.б. VІІ ?асырдан бастап далалы айма?тарда пайда бол?ан бейнелеу — А?ды? стиль 65. А? стиліні? негізгі та?ырыбы – А?дарды ж?не а?ызда?ы ?ажайыптарды бейнелеу 66. «А? стилі» д?ст?рімен са?тар жоры?тар кезінде таныс?ан ел – Алды??ы Азия мен Иран 67. Са?тар?а Ираннан тара?ан «?мір а?ашы» дейтін а?ды? стильдегі бейне — Арыстан бейнесі 68. Са?тарды? б?ренелерді бір-біріне ты?ыз орналастырып жаса?ан табыты — Саркофаг 69. Са?тар обасында?ы са?ана?а жер астымен келетін арнайы жол — Дромос 70. Са? д?уіріні? негізгі кездесетін археологиялы? ескерткіштері — Обалар 71. Солт?стік ж?не Шы?ыс ?аза?стан жерін мекендеген са?тарда к?бінде ?андай н?сілді болды — Монголоидты?.
1. Жетісу жеріндегі ?йсіндерді? хронологиялы? кезе?і – Б.з.б. ІІІ ?- б.з. IV ? 2. ?йсін м?дениеті ескерткіштеріні? негізінен шо?ырлан?ан ??ірі – Жетісуда 3. ?йсін тайпаларыны? мекендеген жері – Жетісу 4. ?йсін атауы ?ытай жазбаларында кездеседі — Б.з.б. ІІ ?асыр 5. ?йсіндерді? шыгу тегі жайында м?лімет ?алдыр?ан ?ытай тарихшысы — Сыма Цянь 6. Жазба деректердегі ?йсін хал?ыны? саны — 630 мы? 7. ?ытай деректерінде ?йсіндерді? ?скер саны – 188 800 8. ?йсіндерді? астанасы — ?ызыл А??ар (Чигу, Чигучен) 9. ?йсіндерді? астанасы Чигучен ?ай жерде орналас?ан – Ысты?к?л жа?асында 10. ?йсіндер басшысыны? атауы — Гуньмо (к?нби) 11. ?йсін гуньмосына ба?ын?ан тайпа к?семдері атауы – Бек 12. ?йсін тайпалары ?ай тілде с?йледі – Ежелгі т?рік 13. Бай ?йсіндерді? жыл?ы саны – 4-5 мы? 14. Билеушілер мен ?скербасылары, ау?атты адамдарда м?рлері – Алтын ж?не мыстан жасалды 15. ?йсін ?о?амында?ы д?улетті адамдарды? киімдері тігілді — Жібектен 16. ?йсін ?о?амында кедей адамдарды? м?рлері – Балшы? пен тастан жасады 17. Жеке меншікті? шы??анын, м?лік те?сіздігіні? пайда бол?анынан білді — Жерленген зираттардан 18. Деректердгі ?йсін гуньмосыны? ?ытай ханшайымына ?йлену уа?ыты — Б.з.б. 107 жыл 19. ?йсіндерде егіншілікті? бол?аны жайында дерек-д?лел ?оныс — А?тас ?онысы 20. ?йсіндерді? зергерлік б?йымдары табыл?ан ?орым – А?тас 21. ?йсіндерде ?йел адамны? бас т?жісі (диадема) табыл?ан жер – ?ар?алы 22. ?ар?алыдан табыл?ан т?жді? ?зынды?ы-35 см, ені-4,7 см 23. ?йсіндер саяси ж?не сауда жаса?ан ел – ?ытай 24. Б.з.б ІІ-І ?асырларда ?ытай елімен сауда байланысын жаса?ан ел – ?йсін мемлекеті 25. ?йсінні? солт?стік-батысында — ?а?лылар 26. ?йсіндерде ру ж?не ?улетті? зираты орналасты – ?оныс?а жа?ын жерде 27. ?йсіндерді? т?ра?ты ?йлері орналас?ан жер – Тау б?ктерлерінде 28. ?йсіндерді? с?йы? та?ам?а арнал?ан арнал?ан негізгі ыдыстары — Был?арыдан жасалды 29. ?йсіндерде жа?сы дамы?ан к?сіп – Тері ??деу 30. ?йсіндерде саз балшы?тан ыдыс жасаумен айналыс?ан – ?йелдер 31. ?йсіндерде жерлеген адамны? басы ?аратыл?ан т?с — Батыс?а ?аратып жерлеген 32. ?йсіндер жаратушы к?шке арнап — ??рбанды? шал?ан 33. Жетісу жеріндегі ?йсіндерді? бас с?йегі бойынша бас м?сінін жасады — М.М.Герасимов 34. Жетісуда?ы ?йсін ?орымдарынан алын?ан бас с?йектер антропологиялы? жа?ынан – Еуропеидтар 35. Жетісуда?ы ?йсін м?дениетіне ??сас ескерткіш табыл?ан ??ір – Тарба?атайды? теріскейі 36. ?йсін обаларыны? е? ?лкеніні? – диаметрі 20 метр, ал биіктігі 2 метрге жуы? 37. ?йсіндер ал?аш?ыда т?уелді болды – ??ндар?а 38. ?йсіндерде мата то?у ?шін – «?рмекке» ??сас то?ыма кермесі пайдалан?ан 39. ?йсіндер ?ыш заттар мен ыдыстар?а салын?ан сурет — К?нні? суреті.
?а?лылар 1. ?а?лылар мемлекетіні? хронологиясы — Б.з.б. 3-2-б.з. 5 ?асыры 2. ?а?лы тайпалы? бірлестігіні? территориясы ?ай жерде бол?ан — О?т?стік ?аза?стан 3. «Вэсканы? ер ж?рек ?лдары е? биік, б?рінен жо?ары т?р?ан Кан?а 4. ?амалыны? алдында ??рбанды? берді» деп жаз?ан кітап — Авеста 5. ?а?лыларды? к?шпелілер ?мірі мен т?рмысын сипаттап жаз?ан ?ытай тарихшысы — Сыма Цянь «Тарих жазбаларында» 6. ?а?лы мемлекетіні? пайда болуы, шекарасы бас?а да ма?ызды м?селелері жайында — ?ытайды? «Цянь Ханьшу» атты деректерінде 7. «?а?лылар ?ыпша?ша с?йлейді екен»-дегенді айт?ан итальян саяхатшы – Плано Карпини (1182-1252) 8. Б.з.б 46-36 жылдары ?а?лыларды? ?ытай?а ?арсы к?мек к?рсеткен елі – ??ндар 9. ?а?лылар туралы негізгі дерек к?здері – ?ытай деректер 10. Ежелгі ?ытай деректерінде ?а?лылар саны — 600 мы?, 120 мы? т?тін, 120 мы? ?скер 11. ?ытай хроникасында ?а?лыларда екі астана – Жаз?ы ж?не ?ыс?ы 12. Ежелгі ?а?лыларды? негізгі мекені Сырдарияны? орта а?ысы 13. ?а?лыларды? солт?стіктегі к?ршісі — Сарматтар мен Аландар 14. ?а?ылдарды? О?т?стігінде к?ршісі — ?йсін 15. ?а?лыларды? экономикалы? ж?не м?дени, саяси байланыс жаса?ан елдер — ?ытай, Кушан, Рим 16. ?а?лылар билеушісіні? титулы — Хан 17. ?а?лы елі ішінде б?лінген иелік саны — 5 18. ?а?лыларды? ?р иелігін бас?арды — Кіші хан 19. ?а?лыларда елді бас?ару?а хан?а – ?ш орынбасар у?зірі к?мектесіп отыр?ан 20. ?а?лы еліні? астанасы — Битянь 21. ?а?лыларды? археологиялы? м?дениеттері — ?ауымшы, Отырар-?аратау, Жетіасар 22. ?ауымшы м?дениетінде ?лген адамды жерлеген — Киіммен жерленген 23. ?а?лыларды? ?ауымшы м?дениетіні? таралу айма?ы — Ташкент т??ірег 24. ?а?лыларда Отырар-?аратау м?дениетіні? тарау айма?ы — Сырдария ?зеніні? орта а?ысы, ?аратау, Талас 25. ?а?лыларды? Жетіасар м?дениетіні? айма?ы — ?уандария мен Жанадария а??арларын 26. Арысты? ?зеніні? сол жа?алауында ?а?лы ?аласыны? орны — К?к-Мардан 27. ?а?лыларды? П?шы?-Мардан ?аласы ма?ы?да?ы зерттелген ?оныс — ?ост?бе ?онысы 28. ?а?лыларды? д?нді ж?не бау-ба?ша да?ылдары ?сірілді — Сыр а??арында 29. ?а?лыларды? ?осымша к?сібі — А? аулау 30. Шыршы? ?зеніні? о? жа?ында?ы ?а?лы ?аласы – Зах 31. ?а?лыларды? метал ?ндірісіні? орталы?ы — Шаш-Илах 32. ?а?лыларда металл ??деуді? ірі орталы?ы бол?ан ежелгі ?ала – ??лата 33. ?а?лылар жерінен табыл?ан б.з ІІІ-IV ?. со?ыл?ан те?гелер саны – 1300-дей 34. Отырар ма?ында?ы ?ытай те?гелері табыл?ан ?орым — Мардан 35. ?а?лыларды? 16 гектар жерді алып жат?ан ?ала ж?рты — Алтын-асар 36. ?а?лыларды? едендерінен асты? са?тайтын – Ш???ыр-?ралары бар 37. ?ытай а?ыны Б?й Ж?шіні? ?а?лы ?ыздарына арнал?ан ?ле?і – «Биші бикеш» 38. ?а?лылар таби?аттын тыс к?штеріне сенген — К?нге, ай?а, ж?лдыздар?а табын?ан.
1. ??ндар кезе?ін ?амтитын хронологиясы — Б.з.б 3 ? мен б.з 4 ?асыр 2. ?ытай деректерінде «??н» атауы — Б.з.б 3 ?асыр ая?ында 3. ?ытай деректеріндегі ??н басшысы лауазымы — «Шаньюи» 4. ??ндар туралы дерек ел — ?ытай деректері 5. ??н мемлекетінін негізін салушы — М?де 6. «Жер дегеніміз-мемлекетті? негізі, оны ?алай береміз?» деген — М?де 7. Л.Н.Гумилев жазуынша ??н мемлекеті ??рылды — Б.з.б 209 жылы 8. Енисей жа?алаулары мен Алтайды мекендеген ежелгі тайпа — ??ндар 9. ??ндар мемлекеті ?скери ж?йе бойынша ??рылды – Сол, орталы?, о? ?анат?а б?лінген 10. ??ндар мемлекеті ?скери ж?йе бойынша — 3 ?анат?а б?лінген 11. ?ытай деректеріндегі ??н басшысы лауазымы — «Шаньюи» 12. ??н шаньюйіні? жа?ын туыстары иеленген лауазым — «Т?менбасы» 13. ??н мемлекетіндегі ру саны — 24 14. ??н мемлекетіндегі Т?менбасы ?скеріні? ??рамы — 10 мы? атты ?скер 15. ??ндарды? ру к?семдері – А?са?алдар 16. ??н мемлекетінде а?са?алдар ке?есі жылына — 3 рет ша?ырылды 17. ??ндар мен ?ытай елі арасында?ы со?ыс ?имылдары созыл?ан уа?ыт — 300 жылдан астам 18. ??н мемлекетіні? саяси к?шейген кезі — Б.з.б. ІІ ?.-б.з.б. І ?. аралы?ы 19. ??н мемлекеті О?т?стік ж?не Солт?стік болып б?лінді — Б.з.б 55 жыл 20. ??н тайпаларыны? шы?ыстан батыс?а жылжуы — Б.з.б 2 ?. б.з IV ?асыр?а дейін созыл?ан 21. «Халы?тарды? ?лы ?оныс аударуын» баста?ан тайпа — ??ндар 22. ?аза?стан жеріне бірінші ?оныс аударуда ??ндарды кім бас?арды — Чжи-Чжи 23. Чжи-Чжи кімдерге ?арсы ?а?лылармен ода?тасты – ?йсіндерге 24. Чжи-Чжиді? ?ытай?а ж?не ?йсіндерге ?арсы ?скери іс ?имылдары немен ая?талды — Чжи-Чжиді? т?т?ын?а алынумен 25. ??н Еуропа?а жоры? жаса?ан «5 ?асырды? 30 жыл» ??н басшысы — Еділ Аттила 26. Еділ (??н) жауынгерлеріні? Галлияда?ы Каталаун даласында?ы шай?асы бол?ан жыл — 451 жыл 27. Аттила (Еділ) ?мір с?рді шамамен — 400-453жж 28. Аттила ?айтыс болды — 453 ж 29. «Еділ» атымен аталатын ?зен — Волга 30. Еділ ж?нінде ??нды дерек ?алдырды — Византиялы? елші Прииск 31. «Аттила» операсыны?жаз?ан италиян композиторы — Джузеппе Верди 32. ??н ?скерлеріні? негізгі ??рамы – Атты ?скерлер 33. ??ндар ж?нінде ма?ызды дерек ?алдыр?ан — А.Марцеллин 34. ??ндарды «Ертелі кеш ат ?стінен т?спейді»деп сипаттайды — римдік тарихшы Аммиан Марцелин 35. «??ндар жа?сы шыны??ан, олар отты да ?ажет етпейді» деп жаз?ан – Марцеллин «31 кітабы Іс-?имыл» 36. ??н ?міршісіні? сарайы туралы сипаттап жаз?ан — Прииск 37. 448 ж Аттила сарайында бол?ан елші «Бір к?рген адам Аттиланы на?ыз азиялы? екені? бірден айтады» ол ?ай елші — Византиялы? елші Прииск 38. Приискіні Аттила сарайында ерекше та??алдыр?ан – Аппа? тастан ?алан?ан монша 39. «??н патшасы Аттила» атты 5 актілі трагедия жаз?ан неміс – Цахариас Вернер 40. «Аттила, м?рагерлеріні? тарихы» жаз?ан француз – Т.Амеди 41. ??ндар ?сірген ?й малдары – Малды? барлы? т?рі 42. ??ндарды? ж?ннен киім то?ып кигендігін к?рсететін д?лел — ?ршы? бастары 43. ??ндарды? негізгі баспанасы — Киіз ?й 44. ??ндарды? негізгі ?мір салты – К?шпелі ?мір салты 45. ??ндарда?ы билікті? берілу ж?йесі – М?рагерлікпен берілді 46. ??ндарда ауыр ?ылмыстар мен опасызды? жаса?андар — ?лім жазасы 47. ??ндарда ?са? ?ылмыстар ?шін ?олдан?ан жаза – Айыптыны? бетін тілген 48. ??ндарда б?йым бетіне алтын т?йіршіктерді д?некерлеу ?дісі — Зерлеу 49. ??ндарда б?йымны? бетіне т?рлі-т?сті заттарды жапсыр?ан стиль — Полихромды? стиль, 50. ??ндарда б?йымдарды безендіу ?шін ?олданыл?ан негізі бейне — Жабайы а?дар бейнесі 51. ??н ?о?амында ?й ?ызметшісі ж?не ба?ташы есебінде кімдерді пайдаланды – ??лдарды 52. Рим империясыны? ??лауына не себеп болды – ??н шап?ыншылы?ы.
1. Сарматтар тайпаларыны? ?мір с?ру хронологиясы — б.з.б. 8 ?-б.з.5 ?асыр 2. Елімізде сарматтар ?оныстан?ан айма? – Батыс ?аза?стан 3. К?не д?уір авторлары е?бектеріде «сармат» атауыны? кездесетін уа?ыты – б.з.б ІІІ ? 4. Арал-Каспий аралы?ын одан о?т?стікке ?арай ?мір с?рген сармат тайпасы – Дах немесе дай 5. Каспий жа?алауында?ы ?мір с?рген сармат тайпасы – Гиркани 6. Сармат д?уіріндегі Каспий те?ізіні? атауы — Гиркан 7. Савромат ж?нінде жаз?андар — Диодор, ?лкен Плиний, Полибий 8. Геродотты? хабарлауынша сарматтар ?андай тілде жа?сы с?йлеген – Скиф тілінде 9. Сарматтар саны б.з.б 3-2 ?асырда – 20 мы??а 10. Сарматтар саны б.з.б 2-1 ?асырда – 10 мы??а 11. Сарматтар саны б.з 1 ?асырда – 5-7 мы??а 12. Дайларды? апарн тайпасынан шы??ан Арса? (аршак) Парфияны? ?лкен б?лігін ж?не Гирканияны басып алды — Б.з.б 248- 247 ж 13. Сарматтарды? ?скери-демократия заманында ?ауымны? ішкі, сырт?ы м?селелерін шешетін — ?скер басылары 14. Сарматтарды? ?о?амды? бас?ару ??рылымы – ?скери демократия 15. Сарматтар ?мірінде ?леуметтік те?сіздік бол?анды?ын д?лелдейді – Археологиялы? ескерткіштер 16. Сарматтарда шыныдан жасал?ан ыдыстарды — Шы?ыс елдерден ал?ызды 17. Сарматтарды? торсы?, саба сия?ты ыдыстары жасалын?ан материал – Тері 18. Сарматтар теріден жасады — Торсы?, саба, к?нек, мес 19. Сарматтарда к?п ?сірілген мал т?рі — Жыл?ы, ?ой 20. Сарматтарды? ?осымша к?сібі – А?шылы? 21. Сарматтарды? абыз ?йелдер жерленген ?орымы — Бесоба 22. Сарматтарды? Бесоба ?орымынан тапты — Жерлеген абыз ?йел 23. Сарматтар обаларды? ішкі ??рлымын жасады — А?аштан жаса?ан 24. Савромат ескерткіштеріні? зерттелген ?орымы -Сынтас ?орымы 25. ?ш савромат жауынгері жерленген ?орым — Сынтас 26. Савроматтарды? Сынтас ескерткіштерінен табыл?ан — С?йек ?асы?тар 27. Со??ы сармат кезе?іні? Атырау облысы Жылыой ауданынан табыл?ан ескерткіші — Аралт?бе 28. Атырау жеріндегі сарматтарды? Аралт?бе ескерткіші табыл?ан аудан — Жылыой 29. К?семні? ?ару-жара?ы, абыз асатая?ы табыл?ан сармат ескерткіші — Аралт?бе 30. Батыс ?аза?стан айма?ында кездесетін ескерткіштер – Сарматтардікі 31. ?стіртте зерттелген сармат ескерткіштері — Б?йте, Тере? 32. «Савроматтар скиф тіліне ?те жа?сы тілде с?йлеген, 33. ?йелдер мен еркектер те? санал?ан ж?не дах-масагеттермен, исседондармен туыстас келеді» деп жазды тарих атасы – Геродот 34. Б.з.б VІІІ ?асырда сарматтарды ?алай атады – Савроматтар.
Похожие новости.
Комментарии (0.
